Potwierdzono wiek rytów z Qurta w Egipcie

Dzięki datowaniu metodą OSL udało się ustalić wiek rytów naskalnych, odkrytych w okolicach wsi Qurta na wschodnim brzegu Nilu, około 40 km na południe od egipskiego Edfu. W 2008 roku interdyscyplinarna grupa badaczy pod kierownictwem dr Dirka Huyge’a z Królewskiego Muzeum Sztuki i Historii w Brukseli, znalazła na jednym ze stanowisk, częściowo zagrzebane w ziemi panele z petroglifami. Depozyty pokrywające sztukę naskalną, były w części złożone z osadów nawianych przez wiatr. To właśnie one zostały poddane datowaniu OSL (metoda luminescencji stymulowanej światłem) w Laboratorium Mineralogii i Petrologii belgijskiego Uniwersytetu Ghent. Szczegółowe wyniki badań ukażą się w grudniowym wydaniu periodyku Antiquity.

Badaczom udało się potwierdzić wcześniejsze przypuszczenia, że ryty naskalne z Qurta pochodzą z okresu późnego plejstocenu. Metoda OSL, bazująca na datowaniu czasu, jaki upłynął od kiedy drobinki osadów były po raz ostatni wystawione na działanie słońca, wskazała 15 tys. lat kalendarzowych, jako minimalny wiek dla petroglifów z tej właśnie lokalizacji. Jak podkreślają badacze, jest to najstarszy bezpośrednio wydatowany przykład sztuki naskalnej w Egipcie. Jednocześnie uważają, że nie jest to raczej nieoczekiwane odkrycie, biorąc pod uwagę fakt, że tereny Afryki należą do jednych z najbogatszych w sztukę naskalną obszarów świata. Już bowiem w 1969 roku odkryto w jaskini Apollo 11 na terenie Namibii płytę z malowidłami, ukazującymi zwierzęta, której wiek określono na 26-27 tys. lat. Zaś w jaskini Blombos na wybrzeży Południowej Afryki w warstwie datowanej na 75-100 tys. lat, odnaleziono bryłkę ochry z wyrytymi motywami geometrycznymi. W tegorocznym, październikowym wydaniu Science ukazał się artykuł poświęcony kolejnym odkryciom właśnie w tej lokalizacji. Archeolodzy natrafili bowiem na datowany na 100 tys. lat zestaw do produkcji ochry.

Petroglify z okolic położonej na północ od równiny Kom Ombo wioski Qurta, ukazują przede wszystkim dzikie bydło, głównie tury. Przedstawieniom zwierząt towarzyszą schematyczne postacie ludzkie. Stanowiska z tego typu sztuką naskalną odkryła już w latach 1962-1963 na wschodnim brzegu Nilu w Gebel Sisali, kanadyjska misja archeologiczna. To oni po raz pierwszy wysunęli hipotezę, że mogą one pochodzić z paleolitu. W latach 2004-2007 belgijska misja archeologiczna, odkryła w trakcie prospekcji terenowej kolejne stanowiska, tym razem po zachodniej stronie Nilu. Panele z petroglifami zlokalizowano w okolicach współczesnej wsi el-Hosh, na wzgórzu Abu Tanqura Bahari około 30km od Edfu. W październiku 2005 natrafiono jednocześnie na ryty naskalne w okolicach Qurta. W tym miejscu należy dodać, że stanowiska te były po raz pierwszy rozpoznane właśnie przez wspomnianą wyżej kanadyjską misję już w latach 60-tych. Można więc powiedzieć, że misja belgijska odkryła je ponownie. W lutym i marcu 2007 roku rozpoznano następne, podobne lokalizacje. W sumie z Qurta znanych jest co najmniej 160 pojedynczych przedstawień. Z kolei w 2008 roku archeologom udało sie natrafić na wzmiankowane już na wstępie panele, przysypane częściowo nawianymi przez wiatr osadami, które poddano datowaniu OSL.

Na podstawie komunikatu prasowego Antiquity, dostępnego na stronie TARA (Trust for African Rock Art)

Więcej informacji: Antiquity Project Gallery, Bradshaw Foundation

Spodobał Ci się ten wpis? Podziel się nim ze znajomymi, udostępniając w serwisach społecznościowych. 

Jeśli podoba Ci się tematyka bloga, sposób w jaki piszę i jak łączę pasję do archeologii z podróżami, polub Archeopasję na facebooku. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera! 

Jeśli masz pytania dotyczące tematów poruszanych na blogu napisz do mnie archeopasja@gmail.com