Plan ochrony słynnych jaskiń z Dunhuang

Chińskie władze przedstawiły plan ochrony słynnych buddyjskich grot z Dunhuang, znanych też jako Jaskinie Tysiąca Buddów lub Groty Mogao. Zanim został zatwierdzony przez Krajowy Departament Dziedzictwa Kulturowego Chin, prace nad dokumentem trwały aż osiem lat. Prace nad planem rozpoczęto w 2003 roku, zaraz po tym jak została zatwierdzona regionalna ustawa dotycząca lepszego zabezpieczenia zabytków archeologicznych, istotnych miejsc o znaczeniu historycznym oraz środowiska naturalnego wokół Grot Mogao. Dokument jest dziełem chińskich ekspertów od konserwacji i ochrony dziedzictwa kulturowego przy współpracy ze specjalistami z USA i Australii.

W pustynnym krajobrazie najdalszego północno – zachodniego zakątka prowincji Gansu, znajdują się klify Mogao, stanowiące wschodnią krawędź góry Mingsha. Klify wznoszą się nad rzeką Dachuan, która znajduje się 25km na południowy – wschód od oazy Dunhuang. Tam na długości 1600m rozciąga się zespół 492 cel i skalnych świątyń. Groty te nazywane są często Jaskiniami Tysiąca Buddów. Lokalna legenda głosi bowiem, że miejscowy mnich miał sen, w którym ujrzał chmurę z tysiącem Buddów, sunącą nad doliną.

Skalne cele i świątynie powstały na pięciu poziomach. Zwykle mają kształt prostokąta lub kwadratu z kopulastym, bogato zdobionym sklepieniem. Ściany świątyń pokrywano specjalną warstwą, złożoną z gliny, piachu i włókien roślinnych. Następnie za pomocą tuszu szkicowano zarysy malowideł, które następnie wypełniano barwnymi kolorami, stosując mineralne i organiczne pigmenty. Centralne miejsce pomieszczenia zajmował zwykle posąg Buddy, wokół którego koncentrowały się mniejsze terakotowe posągi. W sumie w całym kompleksie Jaskiń Mogao powstało ponad 2400 rzeźb, wykutych w skalnych ścianach a następnie powleczonych warstwą gliny i pomalowanych. Murale pokrywają najprawdopodobniej 45 000m2 powierzchni, a wiele z nich to arcydzieła sztuki. Według inskrypcji, pierwsi buddyjscy mnisi rozpoczęli prace nad jaskiniami w 366 n.e. Większość jednak pomieszczeń powstawała w okresie pomiędzy V a XIV w n.e.

W jaskiniach odkryto też wiele manuskryptów z różnych okresów historii, które zbierane były do ok. XI w n.e. Z ich odkryciem wiąże się postać Aurela Steina, który w trakcie jednej ze swych wypraw do Azji Centralnej dotarł do Dunhuangu, nazywanego jaskinią – biblioteką. Ten brytyjski podróżnik i archeolog przywiózł wiele ze skarbów tej niezwykłej oazy na Jedwabnym Szlaku do Europy. Manuskrypty napisano w różnych językach jak chiński, tybetański, sanskryt, chotański, tocharski czy też brahmi.

Groty  zostały opuszczone w XIV wieku. W 1900 roku odkrył je na nowo taoistyczny mnich Wang Yuanlu, który znalazł tu schronienie. To on również sprzedał wiele dzieł sztuki z Dunhuang brytyjskim i francuskim sinologom, wśród których znajdował się Aurel Stein i Paul Pelliot. Groty były też wielokrotnie plądrowane i okradane przez lokalnych watażków i urzędników, żołnierzy oraz zachodnich kolekcjonerów. W 1987 roku Groty Mogao zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Od tego czasu prowadzone są tam badania archeologiczne oraz realizowane różne międzynarodowe projekty związane przede wszystkim z konserwacją unikatowej architektury i sztuki Dunhuangu.

Tekst na podstawie komunikatu prasowego China Daily

Spodobał Ci się ten wpis? Podziel się nim ze znajomymi, udostępniając w serwisach społecznościowych. 

Jeśli podoba Ci się tematyka bloga, sposób w jaki piszę i jak łączę pasję do archeologii z podróżami, polub Archeopasję na facebooku. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera! 

Jeśli masz pytania dotyczące tematów poruszanych na blogu napisz do mnie archeopasja@gmail.com