Zasiedliliśmy Wyżynę Tybetańską kilka tysięcy lat wcześniej niż do tej pory sądzono. Międzynarodowa grupa badaczy z Austrii, Niemiec, Nowej Zelandii i USA ustaliła, że stałe osadnictwo w tym niegościnnym rejonie świata pojawiło się 13 – 7,4 tys. lat temu.
W 1998 roku w okolicy osady Chusang w centralnej części Wyżyny Tybetańskiej na wysokości ponad 4200 m n.p.m., odkryto ślady stóp i dłoni. Stanowisko uznawane jest za najstarsze wiarygodnie datowane w tym rejonie Tybetu. Postulowano, że jego historia może sięgać nawet 20 tys. lat. Jednak nowe badania skłaniają się ku datowaniu w granicach 13 – 7,4 tys. lat.
Początkowo uważano, że tak wczesne ślady ludzkiej obecności w tym niegościnnym rejonie świata, wskazują jedynie na krótkotrwałą, sezonową wędrówkę z położonych niżej obozowisk. Jednak w raporcie opublikowanym niedawno w Science, badacze skłaniają się do zupełnie innych wniosków. Ich zdaniem piesza wędrówka przez łuk Himalajów i to na dystansie 370 km jaki dzieli Chusang od najbliżej położonych środowisk nizinnych, jest zbyt czasochłonna i niebezpieczna, jedynie dla krótkotrwałej obecności. Badacze posiłkują się w swej analizie również danymi dotyczącymi mobilności historycznych łowców i zbieraczy. Stoi to również w zgodzie z wynikami badań nad genetyczną adaptacją do wysokich elewacji, która zdaniem badaczy pojawiła się 8 tys. lat temu.
Dane przedstawione w raporcie kwestionują wcześniejsze ustalenia, datujące stałe osadnictwo na Wyżynie Tybetańskiej w przedziale czasowym 5,2 – 3,6 tys. lat temu, co odpowiada fazie przejścia z gospodarki łowiecko-zbierackiej do wytwórczej. Okazuje się bowiem, że wczesnym osadnikom Wyżyny Tybetańskiej udało się przetrwać nieprzyjazne warunki środowiskowe tak wysokich elewacji już co najmniej 7,4 tys. lat temu.
Datowaniu poddano 11 próbek, pochodzących z Chusang. Aby określić ich wiek, zastosowano 3 metody datowania, a mianowicie datowanie radiowęglowe, metodę uranowo-torową oraz OSL (optycznie stymulowana luminescencja). Otrzymane rezultaty wskazują, że Chusang był stale zasiedlony już co najmniej 7,4 – 8,4 tys. lat temu, czyli na długo przed pojawieniem się gospodarki opartej na rolnictwie i hodowli zwierząt. Ponadto, jak sugerują badacze, stałe osadnictwo może sięgać nawet 13 tys. lat temu, co ich zdaniem potwierdzają wyniki badań nad rodową genetyką współczesnych Tybetańczyków oraz panujące w tym czasie sprzyjające warunki środowiskowe. W okresie 11,5 – 4,2 tys lat temu klimat był zdecydowanie bardziej wilgotny dzięki sięgającym i tutaj letnim monsunom.
Tak wysoko położone obszary świata stanowiły ostatnie miejsca zasiedlone przez człowieka. Zdaniem badaczy stanowią przez to rodzaj „naturalnego laboratorium do studiowania sposobów ludzkiej adaptacji”.
Tekst powstał na podstawie poniższych źródeł
Komunikat prasowy University of Wyoming
MEYER, M.C., ALDENDERFER, M.S., WANG, Z., HOFFMANN, D.L., DAHL, J.A., DEGERING, D., HAAS, W.R., SCHLUTZ, F. 2017. Permanent human occupation of the central Tibetan Plateau in the early Holocene. Science 355 (6320): 64-67.
Spodobał Ci się ten wpis? Podziel się nim ze znajomymi, udostępniając w serwisach społecznościowych.
Jeśli podoba Ci się tematyka bloga, sposób w jaki piszę i jak łączę pasję do archeologii z podróżami, polub Archeopasję na facebooku. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera!
Jeśli masz pytania dotyczące tematów poruszanych na blogu napisz do mnie archeopasja@gmail.com
