Starożytna Olimpia – co zobaczyć?

Zgodnie z legendą, to właśnie w Olimpii Herakles zapoczątkował igrzyska olimpijskie. To również jemu „przypisuje się zaszczepienie na ziemi Olimpii świętej oliwki, przyniesionej z krainy wiecznych mrozów, z której później splatano wieńce dla zwycięzców zawodów”. Olimpiady odbywały się nieprzerwanie co 4 lata, aż do 393 n.e, kiedy cesarz rzymski Teodozjusz I zabronił zwoływania igrzysk.

Igrzyska olimpijskie były jednym z najważniejszych wydarzeń w starożytnej Grecji. Gromadziły rzesze przybyszów z najdalszych zakątków kraju. Ich ogólnogrecki charakter był jednym z najistotniejszych czynników jednoczenia Grecji.

Historia mówi, że pierwsze zawody miały miejsce w 776 p.n.e. Początkowo jedyną konkurencją olimpijską był bieg wokół stadionu na niecałe 200 m. Wkrótce zawodnicy zaczęli rywalizować także w pięcioboju (bieg, rzut oszczepem, rzut dyskiem, zapasy, pięcioskok), biegu długodystansowym, walce na pięści oraz wyścigach rydwanów. Zawodom patronował Zeus, który miał tu swoje sanktuarium.

Najstarszym obiektem kultowym na terenie Olimpii jest pochodząca z VI/VII w. p.n.e. świątynia Hery. Świątynia zmieniała się w zależności od trendów panujących w architekturze i sztuce. Mamy tu więc do czynienia z elementami od okresu archaicznego, aż po hellenistyczny.

Świątynia Zeusa, na którego cześć rozgrywano igrzyska powstała w V w p.n.e. Z przodu i z tyłu budynku umieszczonych było 12 metop, przedstawiających 12 prac Heraklesa. Wewnatrz sanktuarium znajdował się 14-metrowy posąg Zeusa, wykonany ze szlachetnych kruszczów przez samego Fidiasza.

Częściowo zrekonstruowany stadion olimpijski, pozwala nam sobie wyobrazić rozmiar igrzysk w starożytności. Pierwszy stadion powstał w VI w p.n.e, a ostateczny kształt nadano mu w V stuleciu p.n.e. Szacuje się, że mógł pomieścić około 45 tys. widzów.

Wśród licznych obiektów możemy również wyróżnić Paleastrę (V- IV w. p.n.e), gdzie wokół perystylu, otoczonego kolumnowym portykiem, znajdowały się kwatery zawodników. Gimnazjon pochodzi zaś z połowy III w. p.n.e. Interesującą konstrukcją jest też niewątpliwie Filipejon, czyli świątynia Filipa II Macedońskiego z IV w. p.n.e., wzniesiona dla uczczenia zwycięstwa w bitwie pod Cheroneą w 338 p.n.e.

Olimpia znajduje się na Półwyspie Peloponeskim, ponad 300 km od stolicy kraju, Aten. Bilet wstępu kosztuje 12 € (aktualizacja 2017). Ruiny można zwiedzać codziennie w godz. 8.30 – 19.30 (kwiecień – październik) i 8.30 – 15.00 (listopad – marzec).

Filipejon – świątynia Filipa II Macedońskiego

Tekst powstał w oparciu o poniższe źródła

Przewodnik Grecja Kontynentalna. Marco Polo

Regulier, C. 1998. Grecja. w: Wielkie Kultury Świata. Muza SA

Olympia w Ancient History Encyclopedia

Spodobał Ci się ten wpis? Podziel się nim ze znajomymi, udostępniając w serwisach społecznościowych.

Jeśli podoba Ci się tematyka bloga, sposób w jaki piszę i jak łączę pasję do archeologii z podróżami, polub Archeopasję na facebooku. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera!