Hoa Hakananai’a © Mike Peel

Statua Hoa Hakananai’a, przechowywana w British Museum została niedawno poddana szczegółowej analizie przez grupę archeologów z Uniwersytetu Southampton. Zastosowano nowoczesne cyfrowe metody badawcze, takie jak modelowanie fotogrametryczne oraz technikę RTI (Reflectance Transformation Imaging), polegającą na obrazowaniu poprzez zmianę odbicia fali świetlnej. Dzięki pierwszej wykonano setki zdjęć pod różnym katem, umożliwiających stworzenie pełnego komputerowego modelu tekstury posągu, który można obracać o 360°. Zastosowanie technologii RTI, używającej różnicowania pomiędzy światłem i cieniem, pozwoliło na ujawnienie niezauważalnych wcześniej szczegółów.

Badacze zwrócili m.in. uwagę, że rzeźbiony ptasi dziób jest krótki i zaokrąglony a nie długi i spiczasty jak wcześniej sądzono. Ustalono również, że dwie postacie człowieka-ptaka, znajdujące się z tyłu posągu są odpowiednio płci męskiej i żeńskiej. To odkrycie pozwoliło ich zdaniem na rozszyfrowanie całej historii, wyrytej na „plecach” statuy, która ukazuje młode pisklę opuszczające gniazdo, doglądane przez parę ludzi-ptaków, może rodziców (?). Opowieść nawiązuje zaś do żywego niegdyś na Wyspie Wielkanocnej kultu człowieka-ptaka.

W trakcie analizy zdano sobie również sprawę, że posąg jest jednym z tych, które nie stały na specjalnej platformie nad brzegiem. Przeciwnie, był osadzony w ziemi tam gdzie go znaleziono, czyli na szczycie 300 m klifu.

 

Hoa Hakananai’a © Mike Peel
Hoa Hakananai’a. Fot. Mike Peel. Creative Commons

 

Ponadto badania zwężającej się bazy statuy sugeruję, ze raczej nie mamy tu do czynienia z intencjonalnym jej zwężaniem tak aby mogła zmieścić się do jamy, w której została osadzona. Wydaje się, że kształt wynika raczej z oryginalnej powierzchni skalnej z której posąg został wyrzeźbiony. To prawdopodobnie dlatego kiedy dziś podziwiamy statuę na ekspozycji w muzeum wydaje się pochylać lekko w lewą stronę. Wynika to zapewne z faktu, że jej nierówny koniec został niegdyś nieprawidłowo ustawiony na cokole.

Ponadto żeńska postać człowieka-ptaka łączy się z przedstawieniem komari (żeńskie genitalia) przy prawym uchu posągu zaś męska postać człowieka-ptaka z wiosłem tuż przy lewym uchu statuy. Przy figurze po prawej stronie, tuż w dolnej jej części znajduje się okrągły kształt. Jak sugerują badacze może jest to jajo, z którego wykluło się pisklę, albo pierścień ściskany  przez postacie i wyobrażający jajo.

Statua Hoa Hakananai’a została przywieziona do Anglii w 1869 i jest przechowywana w British Museum. Uważa się, że została wyrzeźbiona około 1200 n.e. Jest szczególnie interesująca ze względu na powstałe nieco później ryty, znajdujące się na tyle posągu, które mogą reprezentować transformację wierzeń religijnych z kultu posagów do kultu człowieka-ptaka, co miało miejsce po 1600 n.e.

Na podstawie komunikatu prasowego Uniwersytetu Southampton

Warto zajrzeć też na stronę Easter Island Statue Project

 

Spodobał Ci się ten wpis? Podziel się nim ze znajomymi, udostępniając w serwisach społecznościowych. 

Jeśli podoba Ci się tematyka bloga, sposób w jaki piszę i jak łączę pasję do archeologii z podróżami, polub Archeopasję na facebooku. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera

Jeśli masz pytania dotyczące tematów poruszanych na blogu napisz do mnie archeopasja@gmail.com