Sztuka naskalna z Płaskowyżu Modoc

Płaskowyż Modoc ulokowany jest na północno-wschodnim krańcu Kalifornii oraz częściowo na terenie stanów Oregon i Nevada. Od zachodu otaczają go Góry Kaskadowe zaś od północy, południa i wschodu graniczy z Wielką Kotliną. Jet to region o pochodzeniu głównie wulkanicznym. W odróżnieniu do suchych terenów przyległej Wielkiej Kotliny, obszar Kotliny Klamath obfituje w zasoby wodne.

Region zamieszkiwała częściowo osiadła ludność łowiecko-zbieracka, doskonale zaadoptowana do stanowiących ich środowisko naturalne mokradeł i terenów brzegowych jezior. W przypadku sztuki naskalnej mamy tu do czynienia zarówno z malowidłami, jak i rytami naskalnymi. Ryty naskalne znajdują się głównie na otwartych stanowiskach. Z kolei malowidła zlokalizowane są przeważnie w jaskiniach a dokładnie w charakterystycznych tubach lawowych (lava tube) dość powszechnych w tym regionie. Główny repertuar motywów zarówno tych rytych jak i malowanych, to przede wszystkim formy abstrakcyjne m.in. zygzaki, koła, kropki, linie, wzory jodełkowe, kreski, zestawy kresek czy też patykowate przedstawienia antropomorficzne.

W przypadku malowideł przeważa kolor czarny, następnie czerwony oraz biały. Motywy są najczęściej jednokolorowe, rzadziej dwukolorowe i sporadycznie wielokolorowe. Zarejestrowano również miejsca gdzie ryty współwystępują z motywami malowanymi. Co do datowania sztuki naskalnej tego regionu nadal pozostaje wiele do zrobienia.  W przypadku jednego ze stanowisk z malowidłami zastosowano metodę AMS, która określiła wiek motywów na przedział 1020 n.e do okresu po 1440 n.e. Z kolei warunki geomorfologiczne na największym stanowisku z rytami naskalnymi, a mianowicie Petroglyph Point wskazują, że ta lokalizacja mogła być w użyciu przed ponad 5 tys. lat. Wśród badaczy, zajmujących się tym regionem Ameryki Północnej przeważa opinia, że te miejsca nie były przypadkowe a wręcz przeciwnie posiadały znaczenie symboliczne dla użytkującej je ludności. Były najprawdopodobniej postrzegane jako obdarzone nadprzyrodzoną mocą oraz jako portale do innego świata. Sztuka naskalna była zapewne produkowana w konsekwencji tzw. zjawiska poszukiwania wizji, w trakcie której osobnik wkracza do nadprzyrodzonego świata w celu zdobycia mocy lub jej wykorzystania.

Tekst powstał w oparciu o poniższe źródła

D., S. WHITLEY, J., H., N. LOUBSER, D. HANN. 2004. Friends in low places; rock-art and landscape on the Modoc Plateau. W: Ch. Chippindale, G. Nash, Pictures in Place. The Figured Landscapes of Rock-Art, 217-238. Cambridge: Cambride University Press.

Film autorstwa @usdaForestService

Spodobał Ci się ten wpis? Podziel się nim ze znajomymi, udostępniając w serwisach społecznościowych. 

Jeśli podoba Ci się tematyka bloga, sposób w jaki piszę i jak łączę pasję do archeologii z podróżami, polub Archeopasję na facebooku. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera! 

Jeśli masz pytania dotyczące tematów poruszanych na blogu napisz do mnie archeopasja@gmail.com