Grupa archeologów z Uniwersytetu w Yorku wyruszyła niedawno w Himalaje w celu przeprowadzenia dokładnych badań powierzchniowych. Badacze na czele z dr Hayley Saul zamierzają zadokumentować wszelkie zarejestrowane w czasie ekspedycji ślady dawnej ludzkiej bytności w regionie nepalskich Himalajów.
W ciągu trwającej cztery tygodnie wyprawy, 5-osobowa ekipa zamierza przeprowadzić badania w dolinie Mustangu w masywie Annapurny. Głównym założeniem jest dokumentacja rozrzuconych na powierzchni artefaktów, schronisk skalnych oraz wykutych w skale systemów jaskiń, używanych jako obozowiska i/lub jako miejsca pochówku. Te ślady ludziej bytności są wstępnie datowane na III w p.n.e. W badaniach zostanie wykorzystana technologia 3D.
„Pomimo faktu, że wiele ważnych procesów, takich jak udomowienie i dystrybucja wielu roślin, zbiegają się w tym regionie to nadal bardzo mało wiadomo o jego prehistorii” – informuje dr Hayley Saul.
Dr Saul przeprowadziła wstępny rekonesans w tym rejonie Himalajów już w 2011. Wtedy też zdała sobie sprawę, że wiele pozostałości archeologicznych mimo, że całkiem dobrze zachowanych w suchym środowisku wysokich gór, dalej pozostaje niedostatecznie rozpoznanych i wydatowanych.
W trakcie tych kilku tygodni archeolodzy spróbują ustalić sposoby w jaki górskie kultury adaptowały się do krajobrazu na przestrzeni czasu. Podejmą również próbę umieszczenia archeologii tego rejonu Himalajów w szerszych globalnych ramach. Należy tu między innymi uwzgędnić rolę regionu w rozwoju lokalnej kultywacji ryżu, historyczną perspektywę na eksploatację zasobów górskich oraz rozprzestrzenie buddyzmu.
Grupa współpracuje również z Community Action Nepal. Główną ideą jest w tym kontekście wykorzystanie archeologii i lokalnego dziedzictwa kulturowego jako bodźca stymulującego pozytywny rozwój ekonomiczny. Dlatego archeolodzy starają się włączać do swej pracy także miejscową ludność. W planach jest również stworzenie repozytorium dziedzictwa górskich ludów wraz z dostępnym cyfrowym archiwum. Kolejną wspólną akcją będzie promocja współczesnej sztuki i rzemiosła z Himalajów na terenie Wielkiej Brytanii. Jesienią tego roku planowana jest w Londynie wystawa poświęcona archeologii i sztuce Nepalu, włączając w to m.in rzemiosło i tanki tybetańskie. Ekspozycja będzie połączona z prelekcją znanego alpinisty Doug’a Scott’a.
Dr Hayley Saul zamierza również odwiedzić szkoły w regionie Helambu aby promować tam archeologię i szerzyć wiedzę o lokalnym dziedzictwie kulturowym. Zatrzyma się również w Langtang, aby przyjrzeć się stanowi tamtejszych zabytków, w tym 500-letniej gompy, które wymagają konserwacji.
Tekst na podstawie komunikatu prasowego Wydziału Archeologii Uniwersytetu w Yorku